Szwedzkie wiadomości v26 2023

God morgon ☕

Hälsningar från Polen! Cieszę się urlopem w moim rodzinnym domu, a tymczasem to już połowa tego roku minęła nam na podsumowaniach szwedzkich wiadomości w poniedziałki!

W tym tygodniu Szwecją już totalnie zawładnęła polityka, w tym samym mieście, gdzie za kilka tygodni będzie wikińskie party. Dowiecie się, czemu policja musiała zezwolić na kolejne bezczeszczenie Koranu, co dzieje się ze szwedzkim podaniem o przyjęcie do NATO i o ile tym razem podniesiono stopy peocentowe. Będzie o kobiecie na pokładzie okrętu Vasa i tragicznej historii z promu Stena Spirit. Zakończymy nowym prawem i rekordem Guinessa.

Wiadomości publikuję co poniedziałek na moim facebook.com/sztokholmianka i blogu Polskie w Szwecji. W tygodniu dowiadujecie się, co się dzieje z moich Stories na Facebooku i instagram.com/milena.in.sweden - zapraszam!

Tydzień 26 co roku oznacza w Szwecji Almedalsveckan - tygodnia dyskusji okołopolitycznych wewnątrz i wokół parku Almedalen w Visby na Gotlandii. Podczas Almedalsveckan odbywają się dyskusje, przemowy i warsztaty na tematy polityczne i każda z głównych partii szwedzkich jest obecna na forum. Almedalsveckan uzawane jest za najważniejsze forum polityczne w Szwecji.

W środę odbyło się kolejne już publiczne znieważenie Koranu przed meczetem w Sztokholmie - w dniu, w którym muzułmanie świętują zakończenie pielgrzymki do Mekki. Tym razem ma nie stać za nim wcześniejszy organizator Paludan, a trzydziestolatek z Järna - jak podaje policja, oskarżony o nawoływanie do nienawiści oraz pobicie. Mężczyzna między innymi wytarł sobie buty wyrwanymi z Koranu stronami, kilka podpalił oraz włożył do księgi boczek.

Policja zezwoliła na - dosłownie - manifestację na temat Koranu, oceniając manifestację jako pokojową. Jednocześnie... przypomniała o obowiazującym w Stockholms Län zakazie rozpalania ognia, nawiązujac do wcześniejszych podpaleń Koranu. Spowodowane poprzednimi podpaleniami ostre reakcje wyznawców Islamu spowodowały wcześniej zakaz organizowania podobnych manifestacji ze strony pokicji, ze względu na zagrożenie ewentualnym atakiem terrorystycznym. Zakaz podważył jednak później sąd, wskazując na to, że musi on być podparty konkretnym zagrożeniem.

Węgry poinformowały także, że nie zamierzają na razie głosować nad przyjęciem Szwecji do NATO, co oznacza, że na pewno Szwecja nie zostanie przyjęta do Sojuszu przed szczytem w Wilnie w to lato. Jednocześnie w czwartek ma się odbyć spotkanie między NATO, Szwecją, Finlandią i Turcją w Brukseli. Przewodniczący NATO, Jens Stoltenberg, zaraz po ogłoszeniu wiadomości na temat Węgier oznajmił na konferencji prasowej z Prezydentem Francji, że "czas najwyższy na przyjęcie Szwecji do NATO".

Szwedzki Bank podniósł pojownie stopy procentowe o 0,25%, do poziomu 3,75% - najwyższego od 2008 roku.

Czwartkowym popołudniem za burtę promu Stena Spirit płynącego z Karlskrona do Gdyni wypadło dziecko. Początkowo podawano, że matka wyskoczyła za burtę, by je ratować. Oboje udało się wyłowić z wody po intensywnych poszukiwaniach i przewieziono do szpitala w Blekinge, gdzie później zmarli. Rzeczniczka Stena Lines, Agnieszka Zembrzycka, zdementowała potem dla Göteborgs-Posten, jakoby historia o tym, że dziecko wypadło za burtę i matka wyskoczyła za nim je ratować, ale nie przedstawiła historii ze względu na toczące się obecnie dochodzenie. Policja wszczęła dochodzenie w sprawie zabójstwa, ze względu na okoliczności, które nie zostały przedstawione publicznie. W sprawie nie ma na razie żadnych podejrzanych.

Pojawiły się nowe informacje w sprawie zmarłego szefa regionalnego policji Matsa Löfvinga. Löfvinga oskarżono m. in. o nadużywanie władzy oraz znęcanie się nad swoją kochanką Lindą Staaf - której zgłoszania miały zostać przez policję wielokrotnie umożane. Po pełnej krytyki konferencji prasowej państwowego szefa policji Andersa Thornberg, znaleziono Matsa Löfvinga martwego w jego mieszkaniu.

Według najniwszych dokumentów, Anders Thornberg miał na tydzień przed konferencją otrzymać ostrzeżenie, jakoby Löfving miał mieć skłonności samobójcze. Nie zaoferowano mu jednak żadnego wsparcia. Sama konferencja została parokrotnie zgłoszona do rzecznika praw obywatelskich (który po samobójstwie regionalnego szefa policji umożył postępowanie jako już nieaktualne), a sprawą zajmuje się także Arbetsmiljöverket, biuro ds. środowiska pracy.

W całej Szwecji istnieje 461 kąpielisk zaklasyfikowanych jako kąpieliska unijne - to znaczy, że mają co najmniej 200 kąpiących sie dziennie i regularnie sprawdza się w nich jakość wody. W tym roku w 421 z nich uznano jakość wody za doskonałą, co oznacza, że 91% szwedzkich kąpielisk otrzymało taką notę. W 12 kąpieliskach w tym roku odradza siś kąpieli i jakość wody oceniono jako złą - aż połowa znajduje się w okolicach Sztokholmu na jeziorze Mälaren (Kanaanbadet Östra, Långholmens strandbad, Maltesholmsbadet Östra, Smedsuddsbadet Östra, Sätrastrandbadet Nörra i Ängbybadet Östra), dwa w Helsingborg (Vikingstrand i Örby Ängar), na liście są też Karlskrona z Kyrkbacken, Lomma z Hamnhusen T-bryggan, Västerås z Gäddeholm i Vänersborg z Skräcklan-barnbadet.

Na podstawie najnowszych wyników badań DNA szkieletu znalezionego na pokładzie statku Vasa, którego zwano do tej pory "osobnikiem G", można było ustalić, że była to kobieta, a nie jak wcześniej sądzono mężczyzna - badacze nadali jej imię Gertrud, popularne w czasach budowy okrętu. Marie Allen (profesor genetyki badawczej przy uniwersytecie w Uppsala) i doktor Kimberly Andreaggi z AFMES-AFDIL w USA wspólnie przeanalizowały dane, by dowiedzieć się, że osoba, do której należał szkielet miała blond włosy, niebieskie oczy i jasną karnację. Gertrud otrzymała rekonstrukcję twarzy od archeologa i rzeźbiarza w Muzeum Vasa, Oscara Nilssona. Muzealna badaczka ubioru i tkanin, Anna Silwerulv, zrekonstruowała dla Gertrud czerwony wełniany czepek ze znalezionego nieopodal szkieletu skrawka. Nie do końca wiadomo, czy należał on do tej samej osoby, co szkielet, ale zgadza się rozmiar, a w materiale znajdował się jasny włos. Kolor ustalono pod mikroskopem.

Rekonstrukcję Gertrud będzie można zobaczyć w muzeum, cyfrowy obraz znajduje się pod linkiem:

https://www.vasamuseet.se/om-vasamuseet/pressrum/nya-dna-analyser-visar-hur-manniskorna-pa-skeppet-vasa-sag-ut

Według najnowszego badania Uniwersytetu Sztokholmskiego i Centralnego Biura Statystycznego, najwięcej dzieci chcą mieć Szwedzi należący do wolnego Kościoła - średnio 2,6. Wyraźnie zaznaczają się także pary decydujące się na nieposiadanie potomstwa.

Ukraina wpisała właściciela Volvo Cars na listę przedsiębiorców wspierających Rosję. Chiński koncern Geely przejął Volvo od Forda w 2009 roku.

Ogłoszono zmiany w szwedzkich eliminacjach do Eurowizji - Melodifestivalen. Do tej pory składały się z 4 konkursów po 8 piosenek, z których po 2 piosenki przechodziły bezpośrednio do finału, a 2 do półfinału.

W 2024 roku zamiast konkursu półfinałowego odbędzie się piąty z konkursów, a w każdym z nich będzie po 6 piosenek - czyli w konkursie weźmie udział o 2 piosenki więcej, niż dotychczas.

W kąciku zwierzęcym tym razem niedźwiedź zaobseroeany podczas kąpieli na sztokholmskich szkierach. Polocja prosi mieszkańców o pomoc w zlokalizowaniu niedźwiedzia, które mogą być bardzo niebezpieczne dla ludzi (wg eksperta WWF Toma Arnboma, jeśli nie wierzycie).

W sobotę, 1 lipca, zniesiono w Szwecji zabytkowe prawo wymagające od właścicieli pubów wystąpienia do policji o pozwolenie na zorganizowanie potańcówki. Od soboty w przestrzeni niepublicznej wymagne jest to w ramach permanentnego przeznaczenia lokalu do tańca, obowiązuje to np. właścicieli klubów nocnych.

Także 1 lipca straż pożarna Katarina brandstation w Sztokholmie została wpisana do Księgi Rekordów Guinessa jako najstarsza funkcjonująca straż pożarna - otwarto ją w 1876 roku, czyli 147 lat temu.

Źródła: SVT Nyheter, TV4 Nyheter, Dagens Nyheter, Sveriges Radio EKOT, Sveriges Radio P4 Stockholm, TVN24, Göteborgs-Posten, Marcus Oscarsson, Vasamuseet